Etiyopya Kahvesi Rekor Gelir Getiriyor: Küresel Fiyat Artışı Ülkeye Yaradı

2025’in ortalarına yaklaşırken kahve fiyatları adeta tırmanışta. Özellikle Arabica kahve, yıl başından bu yana vadeli işlemler piyasasında pound başına 3.50 dolar seviyesinde seyrediyor. Bu yükseliş, kahvenin anavatanı olarak kabul edilen Etiyopya için rekor gelir anlamına geldi.

Semafor’un haberine göre Etiyopya, son 10 ayda kahve ihracatından 1.87 milyar dolar gelir elde etti. Bu rakam, ülkenin hedeflediği gelir miktarını tam %142 oranında aşmış durumda.

Brezilya Geride Kalınca Etiyopya Öne Çıktı

Bu rekorun arkasında hem küresel hem de yerel etkenler var. Küresel anlamda, dünyanın en büyük Arabica üreticisi olan Brezilya’daki düşük rekolte, kahve piyasasında boşluk yarattı. Bu boşluğu ise özellikle Etiyopya gibi üreticiler başarıyla doldurdu.

Yükselen C-Price (C Market Price), yani uluslararası kahve fiyatı, Etiyopya çekirdeklerinin daha geniş pazarlara girmesini sağladı. Fiyatlar genel olarak yüksek seyrettiği için, Etiyopya’nın kaliteli çekirdekleri daha fazla alıcı buldu.

Hükümetten Küçük Çiftçilere Stratejik Destek

İhracattaki bu büyük başarı sadece dış faktörlerle açıklanamaz. Etiyopya hükümeti, son dönemde kahve üreticilerine yönelik desteğini artırdı:

• Tarımsal girdi desteği

• Modern sulama sistemleri

• Ulaşım ve ihracat altyapısının geliştirilmesi

Bu yatırımlar, özellikle küçük ölçekli üreticilerin daha verimli çalışmasına ve uluslararası pazara ulaşmasına olanak sağladı.

ABD Tarifeleri Etiyopya'nın Lehine

Etiyopya'nın kahve ihracatında öne çıkmasının bir diğer nedeni ise ABD’nin uyguladığı ticaret tarifeleri. ABD, dünyanın en büyük kahve tüketicisi ve son dönemde Vietnam gibi bazı üretici ülkelere %50’ye varan yüksek gümrük vergileri uygulamaya başladı.

Etiyopya ise bu tarifelerden daha az etkilenen ülkeler arasında yer alıyor. Bu da Amerikalı ithalatçıların yönünü Etiyopya’ya çevirmesine neden oluyor. Etiyopya kahvesi daha pahalı olsa da, düşük tarife oranı sayesinde toplamda daha uygun hale geliyor.

Avrupa Pazarı İçin Zorluklar Kapıda

Ancak Etiyopya'nın önünde ciddi bir engel var: Avrupa Birliği'nin yeni ormansızlaşma yasası. Bu düzenleme, ormanların tahrip edilmesiyle bağlantılı ürünlerin ithalatını yasaklıyor. Üreticiler artık kahve tarlalarının deforestasyonla ilişkili olmadığını belgelemek zorunda.

Bu belgeleri oluşturmak için teknolojik altyapı ve uydu takip sistemleri gerekiyor. Ancak birçok Etiyopyalı küçük çiftçi bu sistemlere henüz erişemiyor. Yasa Haziran 2026’ya kadar yürürlüğe girecek, dolayısıyla Etiyopya’nın bu tarihe kadar gerekli düzenlemeleri hayata geçirmesi gerekiyor.

Umut Veren Bir Dönüş

Son beş yılda, dünyanın birçok yerinde çiftçiler kahve üretimini bırakmayı ya da başka ürünlere yönelmeyi düşünürken, Etiyopya’daki bu yükseliş küresel kahve endüstrisi için moral verici bir gelişme oldu.Rekor gelir, küçük üreticinin üretimde kalmasını sağlarken, Etiyopya'nın küresel pazardaki konumunu da güçlendirdi.

Etiyopya, hem stratejik devlet desteği hem de küresel piyasa dalgalanmalarını avantaja çevirerek 2025’in kahve hikâyesine damgasını vurdu. Ancak önündeki teknik ve politik engelleri aşması, bu başarıyı sürdürülebilir kılıp kılamayacağını belirleyecek.